Er is een rijtje van biologen die de voororlogse lijn van het organicisme voortzetten en die niet aan het creationisme worden gelinkt. Intelligent Design werd de naam van een beweging vanaf de jaren ’90. Met terugwerkende kracht kan Johannes Reinke die aan het begin van de 20e eeuw werkte herkend worden als een ID’er, zoals […]

Scheppingsgeloof is al minstens zo oud als de Bijbel en het onderzoeken van de werken van God in de natuur evenzo. Toch kunnen afhankelijk van tijd, plaats en cultuur tradities en stromingen worden onderscheiden die zich kenmerken door eigen ideeën en aanpak. Het is niet ongebruikelijk om de geschiedenis van het creationisme te laten beginnen […]

Störig begint zijn bespreking van het pragmatisme zo: Met deze filosofische stroming belanden we voor het eerst in de geschiedenis van de wijsbegeerte in Amerika. Ondanks de politieke onafhankelijkheid van het Europese moederland bleef de Nieuwe Wereld geestelijk afhankelijk op het gebied van kunst, wetenschap en filosofie. Pas bij de overgang naar de 20e eeuw  […]

Na de Tweede Wereldoorlog kan er m.i. niet meer worden gesproken van een continentale biologie, hoogstens van een continentaal element in de biologie. Erwin Chargaff verwoordde het in 1997 zo: One used to speak of vitalists, of whom there were many, believing in the existence of an as yet unidentified life force, vis vitalis, and […]

Het Machinetijdperk wordt gekenmerkt door de ontwerpgedachte die aangehangen dan wel bestreden wordt. Kant speelt m.i. een belangrijke rol in het overleven van de ontwerpgedachte tijdens en na de Verlichting. Na Kant is er een periode van ambivalentie: de opvolgers van Kant zijn ook sterk beïnvloed door andere denkers zoals Spinoza. Die ambivalentie leidt uiteindelijk […]

Deze bijdrage schrijf ik om een heel aantal biologen en filosofen die vóór de Tweede Wereldoorlog actief waren in een zinvol verband met elkaar te plaatsen. Sterretjes bij de namen indiceren dat Von Uexküll deze personen noemt in zijn Theoretische biologie. Tot nog toe heb ik de behandelde personen laten afhangen van de onderwerpen die […]

Ik kwam de naam van Baruch Despinoza tegen in verband met het wijsgerig idealisme dat voortborduurt op het werk van Immanuel Kant. Ik las Störig over Spinoza, maar zijn beschrijving vond ik nog te moeilijk om in één bijdrage samen te vatten. Een duidelijke beschrijving vond ik op een website die gewijd is aan Spinoza, […]

De Franse tijd maakte een einde aan de universiteiten van Franeker en Harderwijk: Nog op het einde van zijn regime hief Napoleon de hogescholen van Franeker en Harderwijk op (1811). In de tijd die op het herstel der onafhankelijkheid volgde, vertoonde de medische wetenschap in ons land, evenals trouwens elders, een matte indruk. De stichting […]

Mijn eerste jaar bestond misschien wel voor een vijfde uit studenten die uitgeloot waren voor geneeskunde. Een groot deel werd later alsnog ingeloot, waardoor de groep tweedejaars een stuk kleiener was. De biologie heeft een geschiedenis in de geneeskunde die ik tot nu toe niet expliciet heb gemaakt. Dat is misschien zelfs wel een blinde […]

Het citaat aan het begin van Dentons zesde hoofdstuk beschrijft wat geneste hiërarchie is: That great feature of all organic beings namely their subordination in group under group. Denton beschrijft twee typen classificatieschema’s. Telkens wanneer er classificatieschema’s worden getekend van verschijnselen die in een continu of blijkbaar opeenvolgend patroon verlopen, zijn de klassegrenzen relatief arbitrair […]