Er bestaat geen morfologie van gebruiksvoorwerpen – de stijlkunde komt er nog het dichtste bij -, terwijl er wel een morfologie is van levende wezens – gebaseerd op natuurwetten. Ten eerste bestaan gebruiksvoorwerpen niet uit gelijksoortige oerelementen zoals het leven, zodat gebruiksvoorwerpen niet verklaard kunnen worden uit wetmatige verschuivingen in een gelijksoortig oermozaïek. De tweede […]

De naam van August Weismann is op deze blog al een keer voorbij gekomen. Weismann zou ondubbelzinnig aangetoond hebben, dat verworven kenmerken niet kunnen worden doorgegeven aan het nageslacht: erfelijke informatie gaat namelijk altijd van de kiembaancellen naar de somatische cellen (lichaamscellen), nooit andersom. Maar dat moet gerelativeerd worden. De geslachtscellen zijn, hoewel afgescheiden van […]

Als je kijkt naar hoe een kaars gemaakt wordt en hoe een kaars gebruikt wordt, dan zie je dat de regel die bepaalt hoe de kaars tot stand komt een totaal andere regel is dan de regel voor het gebruik van de kaars. Over de voorgaande hoofdstukken zegt Von Uexküll dat hij zich hoofdzakelijk met […]

In Trouw (12 juli 2022) stond een mooi artikel over Gregor Mendel. Mendel is de vader van de genetica. Von Uexküll zegt over hem: Wie es aber großen Genies ergeht, deren Erkenntniswege weit ab von der großen Straße liegen, begriffen seie Zeitgenossen, die den bequemsten Weg des Darwinismus selbstsicher entlangzogen, Seine ganze Fragestellung überhaupt nicht. […]

Caspar Friedrich Wolff was één van de grondleggers van de embryologie. Hij was een leerling van Pierre Louis Moreau de Maupertuis. Wolff publiceerde in 1759 een ophefmakende dissertatie. Te midden in de grote discussie tussen de preformisten en de epigenisten publiceerde hij de “Theoria generationis” waarin hij de embryonale ontwikkeling van planten en dieren beschrijft […]

Het einde van Hoofdstuk 5 is een uitwerking en completering van eerder naar voren gebrachte gedachten. Von Uexküll sluit in deze paragrafen de functiekring zoals die in het organisme fungeert en waarmee hij het hoofdstuk begon. Hij geeft een heel aantal voorbeelden, o.a. een voorbeeld met padden van Buytendyk. Ook noemt hij kort de dierpsychologie […]

Koekoeken leggen één of enkele eieren in de nesten van andere vogels, de waardvogels, in totaal kan dat bij zo’n 10-12 (Hellebrekers 2002) nesten gebeuren. Tegenwoordig vormen Kleine karekiet, Heggenmus, Graspieper, Witte en Gele kwikstaart de belangrijkste ‘pleegouders’. Aangenomen wordt dat broedparasitisme eerst als facultatieve strategie onder soortgenoten bestond en zich ontwikkelde tot facultatief of […]

Het geluid van de Koekoek kende ik van het voorjaar op Terschelling. Kwamen we er in de zomer terug, dan hoorde ik hem soms nog een enkele keer aan het begin van de vakantie. Toen ik actief vogels ging kijken, ontdekte ik dat het geen moeilijke soort is om in het open duingebied waar te […]

De meest eenvoudige handeling is de reflex en deze wordt meestal gelijkgesteld aan de werking van een mechanisme. Reflexen bevatten geen controles. De oogreflex en de werking van een groot deel van ons spijsverteringsstelsel zijn geen handelingen die leiden tot een Merkmal. Erst die plastischen Erfahrungshandlungen besitzen eine Kontrolle, indem die Wirkungen, die sie auslösen, […]

Eugen Steinach zag in zijn jeugd van dichtbij hoe het castreren van stieren leidde tot gedragsverandering en deze ervaring heeft veel van zijn latere werk beïnvloed. In de voorafgaande eeuwen hadden wetenschappers al aangetoond dat de testes de bron van de substantie zijn die in verband staan met de seksuele kenmerken van mannelijke dieren. Arnold […]